Tańsze o 20 proc., powstają w kilka dni, a do tego są już ocieplone i wyposażone. Nawet giganci eksperymentują z domami do samodzielnego złożenia. Takie rozwiązanie oferuje też kilka polskich firm.
W ślady Toyoty i Ikea
Kompaktowe domy do złożenia w mniej, niż 1,5 miesiąca, od dziesięcioleci są popularne w Japonii. Produkuje je tam m.in. Toyota, udzielając 60-letniej gwarancji i oferując proste budownictwo o czystych liniach, które my nazwalibyśmy „zen”. W Europie na podobny pomysł wpadła Ikea. Podejść było kilka: za niecałe 2 tys. dol. budowała już wyposażone w panele słoneczne baraki dla uchodźców. Później były 70-metrowe domy wycenione na 86 tys. dol., które już dekadę temu zdobywały nagrodę za innowacyjność i pomysłowość. W 2022 r. jedna z brytyjskich gmin ogłosiła, że na bazie innego projektu firmy należącej do grupy IKEA powstaną 162 tanie domy, choć jak dotąd próżno szukać ich w większości europejskich miast.
„Domy z paczki” w mainstreamie
Równolegle nad rewolucją w tej dziedzinie pracują oddolnie m.in. polscy wytwórcy. Rynek jest wart dziś 5 mld zł i rośnie w rekordowym tempie. Według raportu Spectis „Budownictwo modułowe w Polsce 2024 – 2029” ta tendencja ma się utrzymać co najmniej przez kolejnych kilka lat. „Domy z paczki” jeszcze parę lat temu były niewiele znacząc nowinką, ale to się bardzo szybko zmieniło. Po pierwsze – przez przyspieszenie technologiczne, dzięki któremu możliwa jest prefabrykacja na bazie m.in. keramzytu, stali, betonu czy sklejki. Jeden z takich projektów studentów Politechniki Warszawskiej trafił w zeszłym roku na listę wyróżnień konkursu MICROHOME Kingspan. Rok wcześniej III miejsce w podobnym konkursie zgarnął Gathering House zaprojektowany w murach tej samej uczelni. To tylko kilka dowodów na szersze zjawisko: w Polsce takie domy się nie tylko projektuje, ale i wytwarza, bo nasz kraj w branży prefabrykacji i budowy z drewna jest jednym z potentatów w Europie.
Terminy zajęte na rok wprzód
Domy do samodzielnego złożenia produkuje w swoich halach fabrycznych już m.in. ostródzki Castor, który właśnie zaczął dostarczać je na Ukrainę. – Ekipy, które budują tradycyjne domy szkieletowe, mają często terminy zajęte nawet na rok wprzód. W sytuacji niedoboru mieszkań kompaktowe, modułowe budownictwo zaczyna być jednym z tych rozwiązań, które najszybciej zyskują na popularności. – mówi Krzysztof Rydziński, dyrektor sprzedaży Castor Domy Drewniane. Najnowsza propozycja firmy to 33-metrowy dom Optimo DIY wyposażony w łazienkę, salon z antresolą i aneksem kuchennym i sypialnię. Otacza go 9-metrowy taras.
Kilkaset domów na raz
Firma już wcześniej tworzyła w fabryce podobne domy mieszkalne czy dla biznesu. Ten model produkcji umożliwia stworzenie w dość krótkim czasie np. kilkudziesięciu urządzonych domów na potrzeby ośrodka letniskowego czy dla deweloperów, a to skala niespotykana w tradycyjnym budownictwie. Jednak Optimo to pierwszy dom w modelu DIY. Klient otrzymuje gotowe moduły, a na miejscu musi je tylko złożyć, co przy tym metrażu powinno mu zająć najwyżej kilka dni. Inwestor musi zapewnić płytę fundamentową i 2-3 osoby z kompletem podstawowych narzędzi. Co ciekawe, taki dom może zostać ocieplony jeszcze na hali produkcyjnej; w Castor jest to standardowo 20 cm wełny mineralnej w ścianach i 30 cm w dachu.
Ile kosztuje dom do złożenia?
W wariancie podstawowym taki dom mieszkalny kosztuje 99 tys. zł netto. Przy szalejących dziś cenach materiałów budowlanych szybka budowa to dodatkowe korzyści – inwestor płaci za wszystko z góry i nie musi już liczyć się z żadnymi niespodziankami po drodze. Oszczędza też na stawkach ekip, a te wzrosły w ciągu ostatnich pięciu lat o kilkadziesiąt procent. Zdaniem Krzysztofa Rydzińskiego to może być przyszłość branży. Już teraz widać zwrot w stronę mniejszych metraży, ale nie kosztem standardu, a właśnie taki jest dom Optimo. To też bezpośrednia odpowiedź na sytuację na rynku deweloperskim, gdzie cena za mkw. domu może być nawet o połowę niższa, niż za metr mieszkania (jak jest w mazowieckim według danych Properstar.pl). Gdyby z procesu budowy wyeliminować usługi profesjonalnej ekipy, może to być dodatkowe 20 proc. oszczędności.
